De afgelopen dagen ben ik bezig geweest met de elektriciteit van m`n Tomosje en had ik even te maken met de bedrading en hoe het zit.
Wel …., nu kan ik zeggen dat het geen probleem voor mij is, maar voor een heleboel (beginnende) Tomosrijders is het niet hun sterkste kant. [Dat geeft niet, want ik wist het ook niet, 50jr geleden.]
Er zijn schema`s te vinden in het Faq-archief. Niet verkeerd natuurlijk, die schema`s, maar niet iedereen kan daar makkelijk mee overweg. Om het elektrische gedoe nu wat gebruikvriendelijker te maken heb ik er een kleine foto-reportage over gemaakt. Tenslotte zeggen beelden meer dan vele woorden. De foto`s zijn van mijn eigen Tomosje, maar ik zal ook een foto reportage maken van onze 2e Tomos, die nieuwer is en heeft een elektrische starter aan boord heeft. (Maar dat kost even tijd.)
Om te beginnen maar eerst even de door mij getekende bedrading.
Het klopt helemaal, doch 2 benamingen kunnen beter.
m.n. Stadslicht = Gedimd licht
Koplamp = Groot licht
Zo, dat staat. En nu naar de foto`s. Om te beginnen maar eerst kijken bij het begin, daar waar de bedrading het carter uit komt. Meestal is het daar een geharrewar en zie je door de bomen het bos niet meer. Voor de duidelijkheid is er bij elk stukje bedrading wat info gezet.
Foto 1 is met bescheiden tekst, maar bij de 2e wordt alles genoemd.
Ik kan me zo voorstellen dat het even lastig wordt om het allemaal zo in je op te nemen, dus zijn er ook specifieke foto`s genomen.
Naar stap 2. De spanningsregelaar.
Het is al in de foto geschreven; het is een stabilisator en GEEN gelijkrichter. Hij houdt gewoon de spanning stabiel op 12V ≈. Alhoewel, ….. het wordt bij meer toeren 14V ≈ en gaat weer terug naar 12V ≈. Maar dat heeft met belasting en stabilisatie te maken.
Vanuit die spanningsregelaar gaan er 3 draden naar het balhoofd, waar zich een knooppunt bevindt.
Op deze foto zie je in een mantel\slang de 4 afgaande draden (2 gele, 1 zwarte en 1 bruine) en de 3 terug komende draden (2 groene en 1 grijze).
Ook van die 3 terugkomende draden is een fotootje gemaakt.
De 2 groene draden komen ieder van een remhendel vandaan. Even verder worden ze samen gevoegd en gaat de groene draad solo door naar het Remlicht achter.
De grijze draad komt van het stekkertje van de instrumenten verlichting, bij het balhoofd. En van daar, via een stekkertje bij de koplamp, door naar de lichtschakelaar op het stuur.
Woorden zijn niet nodig.
Uit de kluwen bij het balhoofd haalde ik dit stukje bedrading. En ik wist nog niet waar dat voor zou moeten dienen.
Aan het eind van dat stukje bedrading zaten deze 2 stekkers.
Uiteindelijk kwam ik tot de volgende conclusie: Het is een licht aansluiting.
De 2 grijze draden komen en gaan als volgt: 1 komt van de stekker bij de koplamp. De andere gaat naar beneden en is de achterlicht draad.
De bruine en groene die aan elkaar verbonden zijn in de stekker koste enige hoofdbrekens. Dat het de aarde aansluiting is, mag duidelijk zijn. (de bruine)
Maar waarom wordt er een andere kleur (groen) gebruikt als aarde draad ?
Wel, dat heeft met de Toeter te maken.
De Toeter krijgt rechtstreeks 12V ≈ van de regulateur. (Dus hij staat altijd onder spanning) Om nu de toeter te laten werken, moet je hem verbinden met een aard verbinding. En dat gaat met de drukknop in de lichtschakelaar.
Doch nu komen we aan het probleem van de ontwerpers.
In de lichtschakelaar bevinden zich een aantal draden en die moeten allemaal een andere kleur hebben. (Anders kom je er nooit uit.)
Op de Toeter moet een bruine draad zitten, voor de aarde verbinding (zei het geschakeld). En die loopt naar de lichtschakelaar \drukker en die was bruin. Maar dan zal er ook een aarde draad naar de schakelaar toe moeten komen (die niet bruin mocht zijn), anders zal de Toeter nooit werken. Welnu, er moest ergens kort bij, een aarde draad opgepikt worden en dat is de niet altijd in gebruik zijnde instrumenten aansluiting geworden. [Zo zit dat.]
Na even de zijstap naar de Toeter gaan we weer verder, waar we waren.
Nog even voor de beeldvorming:
en
en
Zo nu kunnen we een stapje hoger in de (draad)boom. En daar kom je dit tegen.
Het is zo simpel als wat. Als je van de hoed en de rand weet. Maar anders …..
Ik moest er ook even voor gaan zitten. Maar nu met de tekst er bij, is het wel duidelijk.
De volgende stap is naar het licht toe. En de buiten aansluiting is daar zo:
Wel, dat mag duidelijk zijn. Maar hoe zit het daar binnen ?
Zie hier:
In deze moet je even kijken of je bedrading goed zit, anders doe je eerst het grote licht aan en dan komt het dimlicht aan de beurt.
Als een van de laatste punten moeten we naar de lichtschakelaar gaan. Hoe zit het daar en hoe zit het geschakeld.
Dat is de buitenkant en aan de binnenkant ziet het er zo uit.
Om het nog duidelijker te maken heb ik een tekening uit 2009 opgezocht.
Zo, …. het is te hopen dat alles een beetje duidelijk is geworden, doe er je voordeel mee.
Dan rest het laatste van dit verhaal en gaan we weer naar achteren.
De draden die naar achteren lopen pikken we eerst op net boven de bobine. Ze komen zo uit de mantel\slang van boven en gaan zo door een andere mantel\slang in. De foto vult dit verhaal aan.
Nog een wat meer ruimtelijke foto:
Als je die bedrading volgt zie je dat die door de binnenkant van het spatbord loopt en zo bij het achterlicht komt.
Het ziet er daar zo uit:
Wel, ik hoef niet te melden hoe het achterlicht aangesloten zou moeten zijn. Dat kan je zien.
Tot zover. Volgens mij zijn alle draden van de elektriciteit in woord en beeld gebracht. (behalve die van de ontsteking)
Het was weer een paar dagen werk, maar ook een paar dagen genoegen.
Ik hoop dat voor iedereen de elektrische bedrading nu beter te begrijpen is.
Tot zover gemeld en vriendelijk gegroet.
n.s. Ik heb het woord mantel\slang gebruikt in plaats van het gebruikelijke woordje kous. (Het paste me beter.)
