Over de pistonpenlagerbus

[C. van Klaveren]

Hallo waarde Tomosfans,

Ik heb een vraagje. Na de nodige onderzoeken en wisselacties met koppen, pakkingen, zuigers, cilinders, etc. Ben ik tot de conclusie gekomen dat het getik (Welk duidelijk uit de cilinder komt) dan van het pistonpenlagerbus lager af moet komen. (Die naald lagertjes)
Natuurlijk kan ik een nieuw lager kopen, maar ik denk dat dat weinig helpt. De ruimte (Hoe klein ook), zal in die messingbus zitten.

En nu mijn vraag: Wie heeft die conclusie ook wel eens getrokken en\of heeft ervaringen met het vervangen van die Lagerbus ?

Anderzijds nog even een opmerking.
Ik heb weinig gelezen over pistonpenbussen \ lagers. Maar wel over het tikken. Welnu, mijn ervaring verteld mij: Dat het tikken bij mij gekomen is na het monteren van hoge druk of afgevlakte koppen. Want luister maar naar de eerste de beste moeder die langs komt met haar snortomos, die tikt niet.
Ook de tomos van mijn vrouw tikte niet, doch toen ze hem een paar maanden had, wel. (Maar toen liep die ook 2x zo hard.)

Tot zover weer even aan de boom geschud en in afwachting van jullie reacties verblijf ik met vriendelijke groet,

[ Post made via Mobile Device ]

[ Post made via Mobile Device ]

[ Post made via Mobile Device ]

[Hardbreaktwo]

als je een pistonpen kan vinden los kun je het toch proberen te vervangen? zal bijna niets kosten mocht dat niet helpen kun je alsnog het naaldlager proberen

[shadowranger]

Het lager (brons) wordt alleen gebruikt bij de oudere modellen A3 en S25. Daarvan is de pistonpendiameter 10 mm, de andere motoren gebruiken een naaldlager en pistonpen 12. Ik heb overigens geen ervaring met het inzetten van een naaldlager in een small=end waar normaal een bronzen lager in hoort.

Vaak lubberen de bronzen busjes uit en resulteert dit in het bekende getik. Dit komt veelal door het "te schraal" tanken en opvoeren waardoor de motoronderdelen zwaarder worden belast dan ontworpen. Vandaar dat Tomos overgestapt is naar de naaldlagers, die zijn minder gevoelig ervoor. Helaas zal je het lager moeten vervangen als je van het getik af wil zijn, maar het zal zich na enige tijd toch weer manifesteren door slijtage. Belangrijk is om na te gaan of de lagerbus nog wel goed vast zit in het oog en niet verdraaid is waardoor de 2 smeergaatjes onbereikbaar zijn voor de olie (dit is mij al diverse keren overkomen).

Overigens is het meeste getik bij de niewere modellen veelal terug te voeren op een slappe diafragmaveer tussen hart en segmenten (ik meen dat je daar zelf ooit een how-to voor hebt gemaakt). Dat is eenvoudig te verhelpen.

[C. van Klaveren]

In reactie naar Hardbreaktwo toe:

Vriendelijk dank voor je reactie, doch ik meen dat het iets anders zit.
Een pistonpen is van staal gemaakt met een bepaalde hardheid, die zal dus niet de slijtfactor zijn. Dit om reden dat de andere contact materialen aluminium (zuiger) en messing\brons (pistonpenlagerbus) een zachter materiaal is.
[Overigens: Ik heb een extra zuiger (nieuw), met uiteraard een nieuwe pistonpen, in mijn bezit en die geeft hetzelfde geluid.]

In reactie naar shadowranger toe:

Ook dank voor je reactie. Die gelezen hebbende sterkt het in mijn gedachte gang.
Doch voor als nog laat ik even weten dat ik vandaag even tussendoor de cilinder gelicht heb en het volgende geconstateerd: Als ik de zuiger met duim en wijsvinger vast pak en wel daar waar de gaten zitten waar de pistonpen doorheen moet (Bij montage).
Zo beethoudend kon ik de zuiger links en rechts iets op en neer kantelen. Uiteraard heb ik ook simpelweg de krukas in zijn hoogste stand gezet en toen de zuiger zelf geprobeerd op en neer te bewegen. Wel daar merkte ik ook iets beweging in. En dat hoort niet. Dus voor mij is het een uitgemaakte zaak. Het getik komt daar vandaan.
{En voor de goede orde: Het tikken hoor je bij lagere toerentallen. Bij de hogere toerentallen wordt de zuigersnelheid zo hoog dat de spelingsruimte niet de tijd heeft om zich te laten horen.
Anderzijds geloof ik niet dat we veel vermogen verliezen door dit manco.}

Maar nu ingaande op uw schrijven.
Volgens mij zit er bij mijn small-end toch een bronzen\messing bus in het oog. Doch ik zal morgen even de zaak nader bekijken en er foto`s van maken.
Mijn pistonpen is 10mm dik. (dat heb ik even opgemeten bij m`n reserve zuiger.)

Het naaldlager inzetten is een kleinigheid. Het is in wezen een lagerkooi, welk je zo in het small-end gat schuift.
Maar goed, ik denk ook dat de bronzen\messing bus iets uitgelubberd zal zijn. Helaas ben ik niet in het bezit van een passende micrometer die deze maat kan meten. Doch ik kijk\meet even met een schuifmaat. Misschien meet ik enig verschil.
Anderzijds ga ik even werken met een stukje\reepje latoenkoper om die ruimte de elimineren. Je ziet het wel via een fotootje.
Verder is de opmerking over te schrale benzine mij een troost. Daar had\heb ik niet aan gedacht.
Voor alle zekerheid zal ik ook een nieuw naaldlager kopen. Je weet maar nooit.
Wat het vast zitten van de bus. Ik zal het nakijken, maar ik meen aan dat die vast zat. En ik kijk natuurlijk ook naar de smeergaatjes.

Als laatste: Het getik van de nieuwere modellen.
Inderdaad, daar heb ik in het verleden mij flink mee bezig gehouden en er het e.e.a. over geschreven als ook een how-to.

Maar geloof me. Die rammel zit er bij mij niet in.

Wel tot zover gemeld en tot wedere info (Over of weer.)

[15melvin15]

Ik weet niet of er passende naaldlagers zijn voor 10mm. tomos is nu allemaal 12mm geworden.

[C. van Klaveren]

Weer hallo gewaardeerde Tomosrijders en geïnteresseerden,

Ik ben wat verder met het sleutelen.

Na weer even de bovenstaande teksten gelezen hebbende kom ik tot de volgende opmerkingen.
In mijn eerste schrijven heb ik het over een messing\bronzen lagerbus. Wel, dat is een misvatting mijnerzijds. Die hele messing\bronzen lagerbus is niet aanwezig op mijn Tomos.



Die messing\bronzen lagerbus had je vroeger, maar daar is een naaldlager voor in de plaats gekomen. Is hier boven al opgemerkt. [ Dat naaldlager iIs trouwens makkelijker te vervangen. ]
Dus een probleem met een verdraaide bus en de oliegaatjes die niet uitkomen, is niet aan de orde.

We gaan weer verder.
Toen ik de cilinder gedemonteerd had heb ik de zuiger tussen duim en wijsvinger genomen en kon ik hem zijdelings iets kantelen.



en dat hoort absoluut niet. Dus er is ruimte tussen de piston en het Small-end.

Na dat ik de zuiger gedemonteerd had.




kon ik het naaldlager met de piston(pen) te samen eens solo in het Small-end schuiven.



Om te beginnen: Het ging nogal soepel. En dat hoort met enige moeite te gaan. Oftewel, er zit ruimte.
Toen ik de piston volledig door geschoven had en hem weer tussen duim en wijsvinger nam, was het duidelijk mogelijk om hem te kantelen. [ Niet overmatig, maar het was wel aan de orde.]

Uiteraard heb ik de binnenmaat van het Small-end gemeten en geprobeerd om een verschil te ontdekken. Maar met een schuifmaat en het Small-end in die positie, was er geen verschil te ontdekken.

Ook een meting aan de piston(pen) leverde geen resultaat op. Toch waren daar loop-moeten op aanwezig. (Maar niet te meten met een schuifmaat.)
En dat die piston(pen) geleden had bleek, toen ik de reserve piston(pen) van m`n reserve zuiger even door het naaldlager schoof ( Welk in het Small-end zat. ) Punt 1. Hij ging wat zwaarder er in. Punt 2. Hij kantelde minder.

Voor de goede orde: Het zijn allemaal minimale ruimtes en bewegingen, maar ze horen er niet te zijn.

Anderzijds kwam ook nog aan het licht dat de “oude” piston(pen) twee putjes vertoonde. Dus de zuiger heeft ooit ergens tegen aan gestoten. ( Een vuiltje tussen zuiger en kop o.i.d. ) Voor de duidelijkheid heb ik er even een foto van gemaakt.



Links zit de “oude” piston(pen) waar duidelijk de slijtage aan te zien is. (Compressie 1: 10) En rechts de nieuwe reserve piston(pen). (Maar een paar uur in gebruik geweest.)

Om het nog verder uit te vissen, heb ik de “oude” piston(pen) weer in het lager stopt en hem in het lager iets verdraait. En de piston(pen) weer proberen te kantelen. Wel, dat leverde verschillen op. ( Minimaal, maar ze waren er wel. )
Dat ook met de nieuwe piston(pen) gedaan en hetzelfde resultaat.

Ergo: Er zit een ovaliteit in het lager of in het Small-end.

Wel, jullie kunnen begrijpen dat ik geen nieuwe krukas ga aanrukken daarvoor, maar een nieuw naaldlagertje gaat het zeker worden. Dat is simpel.

Gezien de ruimte die er is en dat normaal gesproken stalen pistonpennen en naaldlagertjes niet inslijten zou ik de ruimte moeten zoeken in de plastic lagerkooi of toch in het Small-end.
En mocht het in het Small-end zitten wil ik nog wat met latoenkoper proberen. Maar goed ik ga eerst op zoek naar een nieuw naaldlager.

Tot zover weer even gemeld aan jullie.

Wordt vervolgd.

MvG

[Ricker]

Beste C. van Klaveren.

Ik heb jouw tutorial over het oplossen van het ratel probleem van de koppeling opgevolgd en er het volgende filmpje van gemaakt:


Link


Vanuit dit oogpunt heb ik zelf ook meer onderzoek gedaan. Ik heb er meerdere ringen tussen kunnen persen waarna het resultaat mij leerde dat het ratel geluid 100% weg was. Zelfs met een bromkop.

Ik heb geleerd dat de koppeling een stuk minder herrie maakt met een lage druk kop (snorkop) als met een bromkop of afgevlakte hoge druk kop.

Waarom dit het geval is weet ik niet. Maar ik denk dat het te maken heeft met de sterkte van de terugslag. De terugslag is met een hoge druk kop een stuk sneller/heviger waardoor de koppeling sneller geneigd is om het geluid te veroorzaken.

Zoals in het filmpje op het einde te zien is maakte mijn blok op dat moment geen geluid meer. Dit kwam na een tijdje toen de segmenten moe begonnen te worden weer een beetje terug.

Ik hoop hiermee te helpen.

[C. van Klaveren]

Goedendag waarde Ricker,

Ik ben aangenaam verrast met jou artikeltje. Het is wel enige tijd geleden dat ik me met het koppeling geratel bezig heb gehouden. Dus als het me weer ineens voorgeschoteld wordt en …. zo uitgebreid gemeld en ondersteund met een filmpje. Het verdient een pluim. Bravo

Anderzijds is het voor mijn ook een opsteker dat er navolging is naar wat ik aan zaken uitgewerkt heb. Op dit moment ben ik weer met 3 zaken bezig ( 2 op de site en 1 in voorbereiding. ) en hoop ik dat anderen daar ook wat aan hebben. Het wordt ieder geval met belangstelling gevolgd.

Zeer bedankt voor de melding,

[C. van Klaveren]

Weer hallo waarde Tomosrijders,

Ik ben weer een stukje verder met de mij aangegane projecten. En nu zit het allemaal weer in elkaar. Dus ook de zuiger zit er weer in.

Zoals in mijn voorgaand schrijven gemeld, heb ik een nieuw pistonpenlager gekocht.
Gewoon bij Fred Motoren in Rotterdam. Ik weet niet wat voor merk het is. Ik heb gewoon naar een nieuw pistonpen naaldlager gevraagd voor een Tomos.

Doch via een andere Tomosrijder kreeg ik te horen dat er (mogelijk) betere zijn. En wel van `t merk INA welke bij Puch, Kreidler en Zündapp gebruikt worden.
Wel, daar ga ik natuurlijk naar op zoek. Gezien het feit dat, bij het andere Tomosje van ons, het getik ook voor komt. [Ik laat het wel weten als ik een nieuw lager geplaatst heb.]

Nu over het nieuwe Tomos lager.
Daar kan ik kort in zijn. Het scheelde duidelijk. Uiteraard heb ik er een foto van gemaakt. De pistonpen kantelde niet meer. En natuurlijk ook de zuiger niet.


Vervolgens was ik benieuwd hoe het zou zijn als het motortje liep.
Wel, het tikken was weg. Mooi toch.

Om het goed te houden kreeg ik ook de aanwijzing extra op de smering te letten.
[Maar goed, dat was mij bekend. Doch ik was daar gemakzuchtig in geweest. Maar nu voeg ik steeds extra olie toe aan mijn benzine.]

Tot zover even gemeld.

[Borcheld11]

Krijg je door de extra olie niet meer kool aanslag?
en dank voor de toevoegingen aan dit forum.

Gr